Maaşlarda artış yaşayan çalışanların oransal bir beklentileri yoksa birinci etapta ne olursa olsun kendini uygun ve güçlü hissettiği gerçeğini göz gerisi etmiyoruz. Bu bilhassa son yıllarda taban fiyatta hakikaten çok geçerli bir durum. Lakin kapitalizmin nasıl verdiğini de bilecek kadar iş deneyimi olanlar bu artışları ister istemez de sorguluyor. Taban fiyat artışını doğal gaz faturasıyla karşılaştırınca da esasen verilen artırımların ya da artan maaşın sayılardan ibaret olduğu da ortaya çıkıyor.
2010 yılında bu yana minimum fiyat ve enflasyon grafiğiyle başlayalım ki daha anlaşılır bir formda görselleştirmiş olalım.
Asgari fiyattaki artış 2010 yılında (yıllık ortalama) 587,85 TL’den 2023 yılında 8 bin 506 TL’ye geldi. Bakarsanız yüzde 1.300’ün üzerinde. ‘Ama’ dedik ve yazdığımız cümleyi saydamlaştırarak devam ediyoruz. Enflasyondaki artış yıllık baz tesiriyle gerilerken, aslen bir gerileme olmadığı aşikar daima bir yükseliş halinde olduğu da açıkça görülüyor.
Doğal gaz tarafına da şöyle bir bakalım malum pencereleri, kombileri, vanaları şimdi açamadık o yüzden hala dışarıyı izlemeye devam ediyor.
Rusya-Ukrayna savaşı tesiriyle yükselen doğal gaz fiyatları EPİAŞ ve Hollanda TTF piyasalarında seyri bu formda görülüyor.
Yurt içinde devletin doğal gaza sübvansiyon verdiği de biliniyor. Yani konutlardaki fiyatlarda bir kısmını devletin karşılaması üzere bir durum da bulunuyor.
2022 yılı boyunca konut ve sanayi doğal gazlarına da çokça artırım geldi. Konutlarda 4 sefer artırım yapılan doğal gaz toplamda yıl boyunca yüzde 164,25 oranında arttı. Endüstride de toplamda artırım oranı yüzde 273 oranında oldu.
Kısaca 2021 Aralık’ta 100 TL fatura ödeyen, 2022 Aralık’ta 264 TL öder oldu.
İstanbul’daki son 1 yıllık kira artışlarını da buraya ekleyerek yüzde 64,27’ye gerileyen TÜİK TÜFE’de de besin enflasyonunun da yüzde 77,87’ye çıktığını da ekleyelim.
Böylelikle bu hesap da bir mana kazanıyor. 2.825 TL ile alınan eser ve hizmetlerle 8.500 TL ya da bir evvelkini alırsak 5.500 TL ile alınan eser ve hizmetlerin alım gücünü böylece daha kolay anlayabiliriz.
twitter.com
Yapılan yorumlar da dikkat cazipti. Matematik gerekmeden anlaşılabilir bir durum olurken,
Enflasyonun tesirlerinin görülmesi için de kıymetli bir göstergeydi.
Isınmayla ilgili bir şikayet olmasa da duruma bu formda yaklaşanlar da olduğu üzere,
Yukarıda açıkladığımız doğal gaz durumunu tahminen de düşüş tarafından göremeyenler de görülüyordu.
Basit bir matematik isteyen bu durum, matematiksiz de hesapta kalan paralarla ölçülebilirdi.
Çok değil son 2 yılda birikimli enflasyonun (2020 Aralık-2022 Aralık) tekrar TÜİK bilgileriyle dahi yüzde 123,4 olduğu görülürken,
Aynı orana 2013-2020 ortasında 7 yıllık süreçte ulaşabiliyoruz ki bu devirde enflasyon yani 7 yılda yüzde 120,43.
2 yılda gelinen durumu anlatmak açısında kıymetli olan göstergeler bu halde ki herkes içinde ve yaşıyor. Siz ne diyorsunuz? Yorumlarda buluşalım.
