Dünyaca ünlü beyin cerrahlarından biri olan ülkemizin yetiştirdiği değerli bilim adamı Prof. Dr. İsmail Hakkı Aydın İslam dünyasının ayağa kalkması için, Türk milletinin ayağa kalkması gerektiğini vurguladı.
Yeni Akit Gazetesi’nden Fatma Gülşen Koçak’a konuşan düşünür, edip, şair, güftekâr, musikişinas, filozof, hattat üzere vasıfları da üzerinde hakkıyla taşıyan Aydın, İslam dünyasının tekrar ayağa kalkması noktasında da kıymetli tekliflerde bulundu.
“TÜRKİYE AYAĞA KALKMADIĞI SURECE İSLAM ALEMİ AYAĞA KALKAMAZ”
Prof. Dr. Aydın “İlk binden ilahiyata öğrenci alıp bilhassa Diyanet Vakfı tarafından bunlara en az 5 ile 10.000 lira karşılıksız burs verip; bunları fizik, kimya, matematik ile de mücehhez kılıp beş-altı lisan öğretip, dışarı da bırakmayacaksınız. Zira bu millet ayağa kalkmadığı surece İslam alemi ayağa kalkamaz. Benim kanaatim budur” dedi.
Çocukluk ve gençlik yıllarında nasıl bir gaye belirlemiştiniz. Ülkülerinizi belirleyen etkenler neler oldu?
10 yaşında Trabzon’da parasız yatılı devlet imtihanlarına girdik. Ben parasız yatılı devlet imtihanını kazandım. Öğretmen okulu imtihanını kazandım. Trabzon lisesi yatılısını kazandım. Ancak dedem dedi ki: “İmam hatip okuluna gidecek”. Sonra gittim.
“16 YAŞINDA MEZUN OLDUM”
Sınıfları atlayarak mı geçtiniz?
16 yaşında mezun oldum. Hatta beni üniversiteye almadılar. Babamın imzasını istediler. Dediler ki, sen küçüksün. Babamın imzasıyla girdim. İslam Enstitüsü başka imtihan yapıyor. O vakit üniversiteye gidemiyoruz biz. Üniversiteye girişimiz yasak. Erzurum Atatürk Üniversitesi İslam Enstitüsüne girdik.
Bugün üstün muvaffakiyetler elde etmenizde eşinizin nasıl katkıları oldu?
Geldiğim dünyadan gelmiş olduğum bilimsel noktada eşimin çok katkısı var. Aldığım mükafatlar ona aittir. Bu ortada bunu söyleyeyim size. Dedeme çok bağlı olduğumuzu anlatmak için söylüyorum bunları.
Beyin cerrahı olmak noktasında çıktığınız yürüyüş nasıl devam etti?
Biz o vakit yedi yıl okuduk tıp fakültesini. Gerçi ben 6 buçuk yılda bitirdim. O da farklı. Beyin cerrahı olacaktım. O vakit beyin cerrahi kürsüsü yok, genel cerrahi içerisinde. İşte, birisi ben dahiliyeci olacağım, başkası ben bayan doğumcu olacağım, diyor. Ben beyin cerrahı olacağım diyor falan daima o halde fakülte bitti.
Dünyaya nasıl açıldınız?
Çapa’da büyük hocalarımız var, ama oradan dünyaya açılmamız gerekiyordu. İsviçre’ye gittim, ihtisas tezimi orada yaptım. Uzun kıssa lakin olağan hayatımın olgunlaşmasında, oluşmasında birçok hocaların gerek maddi gerekse manevi tesiri olmuştur. Hayatıma dokundular ve hâlâ dokunmaya devam ediyorlar. Dedemin o manevi elini hâlâ üzerimde hissediyorum.
5 BİNDEN FAZLA AFORİZMAM VARDIR
Yazmakla aranız nasıl?
Defter kalem benim aşkımdır, sevdamızdır. Onlardan farklı duramam. Mesela 5 binden fazla aforizmam vardır vecizem vardır. Hatta işte dünyada en çok aforizması olan Nietzsche’dir. Işte bu sene Bilkent Üniversitesi’nde bir proje yapıldı. Benim aforizmalarım dikkate alınarak Nietzsche ile beni karşılaştırdılar hatta orada bir animasyon yaptılar. Ben Nietzsche’yi dövüyorum, yumruk atıyorum.
Beş bin aforizma çıktı. Aforizmalarım var esasen, 5 cilt olarak çıktı. Yılbaşında tek bir cilt olarak çıkacak. Onların birçoklarını uykuda yazmışımdır.
Bu kadar farklı alanla ilgilenmek kolay değil. Nasıl başarıyorsunuz?
Hırslı bir beşerim ben onu söyleyeyim. Ben şayet yapacağım dersem yaparım hâlâ öyleyimdir. İşte şubatta Allah nasip ederse yetmişe gireceğiz fakat hiç bırakmam. Yani başıma koyduğumu yaparım, inadım. Şunu söyleyeyim ben çizgi ile meşgul oluyorum. Benim hakkımda hattattır, filozoftur, şairdir, müftekardır, musikişinasdır diye yazmışlar. Bu ortada benden 200’den fazla beste yapılmıştır.
Yedi tane şiir kitabım vardır. Yani son iki tanesi daima aruzdur zati aruzun da en sıkıntı formunu kullanmışımdır. Hayli rubaim vardır. Rubai biçiminde yazmışımdır. Çizgiyle ilgilenmişimdir. İdeoloji ile ilgilendim. Biliyorsunuz bir kitabım bu yıl ideoloji kolunda “Altın Kalem” mükafatı aldı.
İlahiyatla ilgileniyorum, teoloji ile ilgileniyorum ancak şunu söyleyeyim, musiki ile ilgileniyorum. Ben başıma koymuştum. Tübitak mükafatı alıncaya kadar ben mesleğimin dışında kitap yayınlamayacağım dedim. O denli de oldu. 1990’da Tübitak mükafatı aldım ki o, İsviçre’de ihtisas çalışmam esnasında geliştirdiğim bir ameliyat metodudur.
2000 yılında tekrar Amerika’da International Lecture seçildim. Amerikan Beyin Cerrahisi Akademisi’nde Memleketler arası Büyükelçisi’yim. Hâlâ o görevdeyim.
TEMEL BİLİMLERDE ADAM YETİŞTİREMİYORUZ
Güncel mevzulardan da birkaç soru sormak istiyorum. Türkiye’nin temel sorunu nedir ve tahlil konusunda ne önerirsiniz?
Evet, çok hoş. Bu kıymetli bir soru aslında. Ben buradan anne babalara sizin vasıtanızla seslenmek istiyorum. Temel bilimlerde adam yetiştirmemizdir. Eğitim sorunudur. Benim elimde yetki olsa birinci yapacağım şey üniversiteleri kapatmak olacaktır. Bu türlü üniversite olmaz, bu türlü üniversite olmaz. Bu türlü bilim adamı olmaz.
Açık konuşuyorum, elimde yetki olsa son beş yılda alınan doçentlik ve profesörlükleri iptal eder tekrar imtihana sokarım onları. İmtihansız doçent ve profesörlük olmaz. Bu türlü uyduruk şeyler olmaz. Benim kanaatim budur.
Sizin tahlil teklifiniz nedir?
Hepsi için tahminen söylemiyorum fakat 1933 üniversite ıslahatı üzere, alışılmış ki onun eleştirilecek çok tarafı var. Eleştirilecek birçok istikameti olmasına karşın yeni bir üniversite ıslahatına, bir eğitim ıslahatına muhtaçlık var. Eğitim anne karnında başlar.
Her kente üniversite açılması gerçek karar mı?
Her köye bir üniversite açılmasının hakikat olduğu kanaatinde değilim. Üniversite açmak, hoca yok zira bu türlü herkese bir unvan yapıştırmakla bir gecekonduya üniversite tabelası asmakla olmaz.
DEVLET ADAMLARININ EN UYGUNU İLİM ADAMLARINA YAKIN OLANDIR
Kıymetli hocam, millet olarak yaşadığımız kültürel bir çözülme var. Hepimiz şikayet ediyoruz. Bu çözülme hakkında ne söylersiniz ve bu dar boğazdan nasıl kurtulabiliriz?
Ben bir manada da dini boyutuna gelmek isterim. Zira biz geleneğimizi din, dinimizi gelenek yaptık.
Yani bu bu türlü. Bu Müslüman olduğunu argüman edenler, gerçek Müslüman olmadıktan sonra ayağa kalkmak mümkün değildir. Yani dedik ya Müslüman olmak yalnızca domuz eti yememek değildir. Oburunun hakkında domuz eti yememektir.
Nisa müddetinin 58. ayeti buna kâfidir. Bu bakımdan, bu başla bir yere varılamaz. Temel bilimlere tartı vermek lazım ve siyasi mülahazalardan uzak durmak lazım. İlim adamlarının en düzgünü devlet adamlarına uzak durandır. Devlet adamlarının en düzgünü ilim adamlarına yakın olandır. Devlet adamlarının sofrasında olan ilim adamlarının fetvasıyla amel edilmez.
Peki efendim bu türlü giderse gelecek yüzyılı nasıl kurabiliriz? Türkiye yüzyılı nasıl başarılı olur?
Gelecek yüzyıla hiç düzgün bakmıyorum. Hiç düzgün bakmıyorum. Onu söyledim bilhassa temel bilimlerde fizik, kimya, matematik alanlarda öğrencilerimizin genç çocuklarımızı, zeki çocuklarımızı bu alanlara yönlendirmeliyiz.
Devlet bunlara takviye olmalı. Devlet bunlara karşılıksız burs vermeli. İlahiyat alanında da o denli. Bakın ilahiyatların durumu berbat, hoca da çok yok. Allah’tan Elmalı Hamdi Yazır, tefsir yazdı.
Sen ne diyorsun kardeşim? Cüret yok. Yani kardeşim tamam, Kadı Beyzavî bu türlü diyor, İbn Kesir bu türlü diyor, Faruk İbn-i Nazım bu türlü diyor, Elmalı böyledir, ben de bu türlü diyorum kardeşim. Ne var bunda?
Yok yok, fizik bilmezsen o ayeti anlayamazsın. Kimya bilmezsen matematik bilmezsin, anlamazsın. Kur’an’ın bir matematiği vardır. Ben buna matematiğin konnektomu diyorum. Beynimizin bir konnektomu vardır, her şeyin konnektomu, algoritması vardır.
Kur’an’ın da bir algoritması vardır. Kur’an’ın algoritmasını çözmek için matematik bilmek lazım, biyoloji bilmek lazım, kimya bilmek lazım, fizik bilmem lazım ve daha birçok şey bilmek lazım.
SIYASETÇİ-BİLİM ADAMI İLİŞKİSİ
Biraz evvel siyasetçiler bilim adamlarına yakın olsun dediniz. Bunu biraz açar mısınız?
Siyasetçilere tavsiyem şudur, bilim adamlarına yakın olsunlar. Adam doktor değil, sağlık danışmanı oluyor. Nasıl iş bu iş? Kur’an’da Allah peygamberine, “İstişare et” diyor. Kiminle istişare edeceksin? Erbabı ile. Enbiya mühletinin 7. ayeti, “İlmi olmayanın peşinden gitme.” Ben Kur’an’dan örnek veriyorum. Erbabına sor. Adam tıp fakültesinin önünden geçmemiş adama ahkam kesiyor devletin televizyonlarında şurada burada bu hakikat değil. Ben doktor olduğum halde bayan doğumla ilgili bir hasta bir soru sorunca benim branşım değil diyorum. Ben o denli diyorum lakin maalesef tıp fakültesinin önünden geçmeyenler bu millete sıhhat satıyorlar. Olmaz, efendim. Çarpım tablosunu bilmeyeni teknik üniversiteye rektör yapamazsın. Kur’an okumasını bilmeyeni ilahiyata dekan yapamazsın. Yapıyorsun demiyorum, yapamazsın.
Yani kalkıp da bir teknik üniversiteye bir doktoru rektör yapamazsınız. Elektrik elektronik fakültesine bir beyin cerrahını dekan yapamazsın.
EMANET EHLİNE VERİLMELİ
Ehliyet ve liyakat olmadan tekrar ayağa kalkmak mümkün mü?
Dünya çapında bilimselliğini ispat etmeyen insanı ben yönetici yapmam kardeşim. O kadar. Dünya çapında. Alanında yani hürriyetini, istikbalini, istiklalini armatörlüğünü ispat etmemiş, ilan etmemiş kişiyi ben bir bilim şurasının başına getirmem hoca da yapmam. O kadar.
Yani onun için emaneti ehline verecek dedi ki saydık. Adalet, ehliyet, meşveret, maslahat ve emanet bunlara dikkat etmek lazım. Onun için siyaset, ben bilemem yani dedim ya. Ulemanın uygunu umeraya uzak olandır. Umeranın yeterlisi ulemaya yakın olandır. Bu kadar.
İnsanoğlu beyninin tamamını kullanabilir mi? Millet olarak beynimizi kullanabiliyor muyuz?
Kullanabilir. Keşke kullansak. Şu anda kullanamıyoruz. Şayet siz hayal edebiliyorsanız hayalinizi yapabilirsiniz. Hayal eden beyin başarır lakin biz hayal etmiyoruz. Hayal etmeyi zul sayıyoruz.
Allah her şeyi beynimize yüklemiştir. Aklından geçen her şeyi hayal edebiliyorsan başarabilirsin. Biz beynimizin %2’sini kullanıyoruz. Palavra, hiç kullanmıyoruz. Kullandığımız refleks, hayal etmiyoruz.
Eğer siz buradan anında şu parmağınızı uzatıp da dağın zirvesini şöyle düzleştirmeyi düşünebiliyor musunuz? Düzleştirebilirsiniz. Artık yüz sene evvel iki yüz sene evvel sana deselerdi ki ya işte oturacaksın orada bi cama bakacaksın da işte bilmem Amerika’dan izleyeceksin.
Bak, bugün ben size diyorum ki burada ben sizinle konuşurken Amerika’da ameliyat yapabiliyorum. Japonya’da konferans veriyorum. Buradan ayda ameliyat yapabiliyorum. Buradan robotik cerrahiyle bir arada. İnsanların hayali geleceğinin, istikbalinin garantisidir.
BU MİLLET AYAĞA KALKMADIĞI SURECE İSLAM ÂLEMI AYAĞA KALKAMAZ
İhtiyaç duyduğumuz alanlar nelerdir?
Temel bilimlerde bizim gereksinimimiz vardır. Yani, anne babalar, zeki çocuklarını çalışkan çocuklarını doktor ve mühendis yapmaktan fazla fizik, kimya, matematik, moleküler, biyoloji, genetik alanlarında yetiştirilmesini gerektiğini söz ediyorum.
Tabii bu ortada devletin bunlara dayanak olması kıymetli. Yani, mesela bakın ben mesleğimi seven bir beşerim. Beyin cerrahisi zahmeti hiç bitmeyen bir tarikattır. Beyin cerrahisi zahmeti hiç bitmeyen bir yoldur ve mesleğimi çok seviyorum.
Her biri bin yıl olan bin ömrüm olsa hepsini de beyin cerrahisine veririm o farklı bir husus. Lakin diyelim ki on binlerce insanın ameliyatını ve tedavisini yaptık. Şifasını Allah veriyor o başka. Biz tedavi yaparız, şifayı Allah verir ancak bir molekül bulmuş olsaydık, milyarlarca insanı kurtarmış olurdun.
Temel bilimlere çocukları yönlendirmekle kalmayıp dayanak de olmak gerekir değil mi?
Temel bilimlerde, fizik, kimya, matematik, moleküler, biyoloji, genetik bu alanlarda zeki çocuklarımızı bu alanlara yönlendirmek ve bu alanlarda devletin bilhassa bunlara dayanak vermesi bir öbür husus bilhassa ilahiyat alanında birinci binden ilahiyatta öğrenci alıp bilhassa Diyanet Vakfı tarafından bunlara en az 5 ile 10.000 lira karşılıksız burs verip bunları hem fizik, kimya, matematik ile bir arada mücehhez kılıp beş-altı lisan öğretip ve bunları da bırakmayacaksın dışarıya. Onlara dünya çapında bilim adamı olmaları için takviye vermek lazım. Benim kanaatim budur.
Çünkü bu millet ayağa kalkmadığı surece İslam alemi ayağa kalkamaz. İslam âlemi ayağa kalkmadığı surece insanlık ayağa kalkamaz, insanlık ayağa kalkmadığı surece de hayat bulamaz.